رودایت به ذراتی گفته می شود که اندازه انها از 2 میلی متر بیشتر باشدو بنابراین ان دسته از سنگهای رسوبی که اغلب ذرات ان بزرگتر از 2 میلی متر باشند سنگ رسوبی اواری درشت دانه نامیده می شوند.این که چند درصد ذرات سنگ باید در این اندازه باشند تا سنگ را در گروه سنگ های رسوبی دانه درشت قرار دهند نظرات متفاوتی ارائه شد اما به طور کلی باید 25تا30 درصد حجم سنگ متشکل از ذرات دانه درشت باشد تا سنگ را سنگ رودایتی یا دانه درشت بنامند

ذرات در اندازه 2 میلی متر (شن)به بالا را گراول گویند

رسوباتی که از ذرات زاویه دار تا نیمه زاویه دار بزرگتر از ماسه(شن یا بزرگتر)تشکیل شده باشد به نام رابل خوانده می شوند

به صورت سنتی سنگهای رودایتی که ذرات ان گرد شده تا نیمه گرد شده باشند به نام کنگلومرا و در صورتی که ذرات ان زاویه دار تا نیمه زاویه دار باشند به نام برش خوانده می شوند

زمین شناسان گنکلومرا را نتیجه سخت شدن گراول و برش ها رانتیجه سخت شدن رابل می داند

با این مقدمه می توان گفت که سنگ های رودایتی یا دانه درشت اواری شامل دو نوع گنکلومرا و برش می باشند

کنگلومرا و طبقه بندی ان

بنا به تعریف کنگلومرا سنگ های رسوبی آواری دانه درشتی هستند که ذرات تشکیل دهنده آنها گرد شده بوده و اندازه آنها بزرگتر ازماسه است

کنگلو مراها براساس منشاء قلوه های تشکیل دهنده آن به سه گروه تقسیم می شوند :

1-کنگلومراهایی که ذرات تشکیل دهنده آنها ذرات اذر اواری  یا ذرات حاصل از انفجار آتشفشان ها هستند این دسته به نام آگلومرا نامیده می شوند هر چند این نوع از سنگ ها نوعی کنگلومرا به حساب می آیند اما با توجه به منشاء ذرات تشکیل دهنده آنها جزء گروه آذرآواری ها میباشند .

2-کنگلومراهایی که ذرات تشکیل دهنده آنها اهکی است و به نام کنگلومراهای آهکی خوانده می شوند این سنگ ها که گاهی تحت عنوان کلسی رودایت نیز نامیده می شوند دسته ای از سنگ های اهگی هستند.

3-کنگلومراهای آواری یا تریجنیوس است این دسته از کنگلومراها دارای ذرات آواری است برای اینکه این گروه از کنگلومراها از نظر منشاء ذرات تشکیل دهنده و جنس آن از دو گروه دیگر تمیز داده شوند به نام سیلیسی رودایت خوانده می شوند .

و اما طبقه بندی بافتی کنگلومرا

با توجه به ویژگی های بافتی و همنه های تشکیل دهنده کنگلومراها را به دو گروه تقسیم می کنند

اورتو کنگلومرا

در این نوع میزان ماتریکس سنگ (به ذرات ریزتر از دانه های اصلی سازنده سنگ ,ماتریکس می گویند.مثلا در گنکلومرا به ذرات در حد ماسه که کوچکتر از 2 میلی متر هستند ماتریکس گویند و در ماسه سنگ به ذرات ریزتر سیلت و رسی که در سنگ قرار گرفته ماتریکس می گویند بنابراین بین دانه و ماتریکس حد فاصل معینی وجود ندارد و هر دو مفهوم نسبی دارند)کمتر از 15 درصد است و دانه ها در تماس با یکدیگرند بنابراین تخلخل بالی دارد و نیز نفوذپزیری ان نیز زیاد است این نوع را گنگلومرای عادی یا دانه ای نیز می نامند گنگلومرا های رودخانه ای از این نوع اند.شرایط تشکیل این نوع گنکلومرا ها مربوط به ابهای بسیار متلاطم و پر انرژی و یا جریانهای با سرعت زیاد ته نشینی است

 پارا کنگلومرا

این دسته از کنگلومرا ها زمینه ای به مراتب بیشتر از دانه های گرد شده دارند در حقیقت قلوه ها و قطعه ها در زمینه سنگ به صورت پراکنده دیده می شوند و بندرت دانه ها در تماس با یکدیگراند.کراول نام گلسنگهای قلوه ای به ان داده است برخی دیگر ان را دیامیکتیت نامیده اند.این نوع ناشی از جریانهای گلی و یا دارای منشاء یخچالی هستند.

طبقه بندی براساس تنوع جنس قلوه ها

کنگلومراهای اولیگومیکتیک

در این نوع قلوه ها و ذرات گرد شده از یک جنس اند و عموما از انواع پایدار مانند کوارتز و چرت می باشند اجزای ناپایدار وجود ندارند یا بسیار ناچیز هستند قلوه ها گرد شدگی و جورشدگی خوبی دارند این نوع مربوط به محیط های هستند که پایداری تکتونیکی بالایی دارد تا سنگ در اثر چرخه های متعدد مواد ناپایدار خود را از دست بدهد و قلوه ها گردشده گی  و جورشدگی بهتری پیدا کنند.

کنگلومراهای پلی میکتیک

جنس قلوه ها و دانه های گرد شده متننوع است و می توانند متشکل از دانه هایی بامنشا اذرینو دگرگونی و رسوبی باشندکه در بین انها دانه های ناپایدار زیادی یافت می شود و نیز جورشدگی بدی دارند و در نتیجه مربوط به محیط های فعال تکتونیکی می باشند

طبقه بندی براساس منشاء قلوه ها(طبقه بندی ژنتیکی)

کنگلومرا های برون سازندی

یعنی در این نوع از سنگ ها ذرات اذراوری از محیطی خارج از محیط رسوب گذاری بهمحیط رسوب گذاری حمل گردیده و بعدا در این محل ته نشین شده اند

کنگلومراهای بین سازندی

گاهی بعد از ته نشین شدن رسوبات در نتیجه طوفان هاوجریان های متلاطم زیر دریایی و یا بیرون امدن رسوبات از اب در اثر پس روی و خشک شدن مجدد انها این رسوبات مجددا به صورت قطعات در حد گراول شکسته شده و در همان محیط رسوبی حمل و ته نشین شده باشد که به این نوع گنگلومراها که منشاء قلو های ان ها مربوط به خود محیط رسوبگذاری است گنگلومرای بین سازندی می گویند اکثر گنگلومرا های اهکی در اثر این نوع فرایند به وجود امده اند

برش ها

همان طور که می دانیم برش ها سنگ های دانه درشت اواری هستند که ذرات ان بزرگتر از 2میلی متر و زاویه دار هستند.ذرات زاویه دار نشان دهنده این هستند که ذرات یا انتقال پیدا نکرده اند یا مسافت کوتاهی را حمل شده اند.بنابراین برش ها  ارتباط نزدیکی با سنگ منشاء خود دارند

برش های تکتونیکی یا کاتاکلاستیک

حرکت توده بزرگی از سنگ بر روی توده دیگر موجب خردشدگی سنگها و ایجاد قطعات ریزو درشت زاویه دار می شود که به انها برش تکتونیکی گویند مانند برش های گسلی و برش های حاصل از چین خوردگی ها.در این نوع از برش ها ماتریکس عموما از جنس خود دانه های اصلی سنگ است و به علت اعمال فشار ذرات در زیر میکروسکوب ویژگی های نوری خاصی را نشان می دهند

برش های ولکانیکی یا پیروکلاستیک:

1-برشهای جریانی

نوعی برش ولکانیکی می باشدزمانی که گدازه های خارج شده از اتشفشان ها سرد می شوند ابتدا قسمت سطحی ان منجمد می شود و حال ان که در زیر ان مواد مذاب همجنان جریان دارند که در اثر جریان یافتن مواد در زیر سطح منجمد شده این سطح به صورت قطعاتی زاویه دار شکسته شده و این قطعات در اثر همان مواد مذاب به هم متصل شده و برشهای جریانی را ایجاد می کنند.

2-برشی شدن تودهء گدازه

گاهی توده ای از گدازه دارای مقدار زیادی مواد گازی می باشد که در اثر خروج این گازها حفراتی در توده ایجاد می شود که به این پدیده برشی شدن توده های گدازه می گویند.

3-برش های انفجاری

گاهی پرتاب قطعات از دهانه اتشفشان مانند بمب و لاپیلی و سیمانی شدن انها نوعی برش ایجاد می کند که به ان برش انفجاری می گویند.اگلومرای اتشفشانی و توف ها از این دسته سنگها هستند.

4-برشهای رسوبی یا اپی کلاستیک

در حقیقت فرایند تشکیل انها همانند فرایند تشکیل گنگلومراهای بین سازندی است با این تفاوت که ذرات ان برخلاف گنکلومرای بین سازندی گردشده نیستند گاهی در بین ذرات این برش ها قلوه های گردشده نیز دیده می شوند که در این صورت به انها گنکلومرای با قلوه های زاویه دار می گویند برش های بین سازندی را برش های همزمان با رسوبگذاری هم می نامند.

5-برش های دروغین

گاهی در اثر برخی از فرایندها مانند دیاژنز سنگ ها شکسته شده و به صورت زاویه دار در می ایند که این فرایند در حقیقت نوعی برشی شدن خودبه خودی هست.

دولومیتی شدن ناقص سنگ اهگی ,شکسته شدن سنگ در اثر تغییرات درجه حرارت شبانه روزی و عواملی دیگر باعث ایجاد برش دروغین می شود.

این برش ها معادل گنکلومرا های دروغین هستند که در اثر فرایندهایی نظیرهوازدگی که موجب گردشدگی ظاهری بعضی از قطعات و قلوه ها می شود تشکیل می گردند.

تفاوت برش رسوبی با برش کوهزایی(تکتونیکی)

در برش های کوهزایی در اثر اعمال فشار ذرات ریز و درشت همگی زاویه دار هستند اما در انواع رسوبی ذرات درشت نسبت به ذرات ریزتر تا حدی گردشدگی نسبی دارند

در برش های کوهزایی ذرات اصلی و ماتریکس و سیمان عموما هم جنس هستند اما در انواع رسوبی عموما از یک جنس نمی باشند

برش های کوهزایی عموما نسبت به چینه بندی وضع مستقلی دارند و غالبا ان ها را قطع می کنند در حالی که در انواع رسوبی غالبا به موازات چینه بندی قرار گرفته اند